قوز يا کايفوزيس
کيفوز پشتي
افزايش بيش از حد طبيعي تحدب مهره هاي پشتي را گوژ پشتي، يا پشت گرد يا کيفوز مي گويند. اين تغيير شکل در سطح سهمي اتفاق مي افتد. کيفوز به دو صورت مادرزادي يا اکتسابي ديده مي شود. اين تغيير شکل معمولا چند مهره را در بر مي گيرد و طي دوران کودکي يا بلوغ پيشرفت مي کند. کيفوز که در تمام طول ستون مهره ها ديده مي شود کيفوز عمومي است و وقتي در منطقه اي از ستون مهره ها ديده مي شود کيفوز موضعي است. کيفوز موضعي ممکن است برگشت پذير يا متحرک باشد، مثل کيفوز ناشي از ضعف عضلات يا کيفوز جبراني که با حرکات اصلاحي قابل برگشت است. با اين حال ممکن است کيفوز با حرکات اصلاحي قابل درمان نباشد که دراين صورت کيفوز برگشت ناپذير است، که کيفوز ثابت مي گويند. مانند کيفوز ناشي از بيماري روماتيسمي جمود ستون مهره ها.
تغيير شکل کيفوزدر زنان بيشتر از مردان ديده مي شود. نظز به اينکه عارضه کيفوز، عضلات در پشت دچار کشيدگي مي شوند، معمولا اين افراد از درد پشت (در رأس تحدب) شکايت مي کنند.
در حالت طبيعي، در راديوگرافي نيم رخ ايستاده مهره ها، انحناي پشت به اندازه 20 تا 50 درجه مشاهده مي شود. اگر انحناي پشتي کمتر از 20 درجه باشد، تغيير شکل حاصله را پشت صاف مي گويند، واگر انحناي پشتي بيشتر از حد طبيعي باشد، آن را گوژپشتي مي نامند. گاهي کيفوز به ناحيه کوچکي از ستون مهره اي محدود است، در اين حالت انحنا نسبتا شديد است و ستون مهره اي کاملا برجسته مي شود که قوز نام دارد. شايعترين علل آن عبارتند از: سل ستون مهره ها، شکستگي مهره ها و علل مادرزادي
علل کيفوزهاي متحرک
قرار دادن تنه در وضعيت بد:1
افادي که در حال نشستن، ايستادن ويا راه رفتن تنه را در وضعيت خميده قرار مي دهند(مثل افرادي که خجالتي هستند)، ممکن است به کيفوز در ناحيه پشت دچار شوند. وضعيت بدني غلط در دختران جوان وکمي چاق ديده مي شود که البته غالبا با سعي و کوشش براي قرار دادن بدن در وضعيت مناسب اصلاح مي شود. همچنين اين تغيير شکل ممکن است در افرادي که داراي قد بلند هستند مشاهده مي شود..
ضعف عضلاني:2
فرد بر اثر ضعف عضلات پشت و عدم توانايي آنها در نگهداري تنه به صورت طبيعي، با قامت خميده مي ايستد و راه مي رود که اين امر باعث مي شود بتدريج کيفوز در ستون مهره ها شکل مي گيرد
. کيفوز جبراني:3
افرادي که گودي کمر آنها افزايش پيدا کرده است، قوس پشتي شان نيز افزايش مي يابدزيرا ستون مهره ها در صدد ايجاد تعادل هستند. به اين امر، کيفوز جبراني گفته مي شود
. 4: کيفوز برگشت ناپذير
اين نوع تغيير شکل با استفاده از حرکات اصلاحي نمي تواند بر طرف شود. علل اين نوع کيفوز عبارتند از: شکستگيهاي متعدد در ستون مهره ها، جمود ستون مهره ها، بيماري شوئرمن، و بيماري ستون مهره ها
انواع مختلف کيفوز:
– کيفوز مادرزايي
– کيفوز جواني
نوعي کيفوز ثابت و کماني است که در حدود سنين بلوغ بوجود مي آيد. علت آن تغيير شکل گوه اي در يک يا دو مهره است که تغييرات مشخصي را در کليشه راديولوژيکي ايجاد مي کند. هر دو جنس دختر و پسر به طور مساوي دچار اين ناراحتي مي شوند و سنين شيوع بين 13 تا 17 سالگي است. کيفوز در طول 6 الي 9 ماه ثابت مي شود و يک حس درد موضعي وجود دارد.
– کيفوز پيري
علل کيفوز پيري را مي توان چند مسأله دانست، از جمله: پوکي استخوان، کيفوز منتقل شده از دوران جواني، گوژپشتي، کيفوز ناشي از سل ستون مهره ها.
عوارض ناشي از کيفوز
1- ايجاد ظاهري ناخوشايند
2- کوتاهي ارتفاع تنه فرد
3- افزايش فشار روي مهره ها
4- گرفتگي عضلات
5- درد در ناحيه پشت
6- کاهش تحرک ستون مهره ها
7- آسيبهاي عصبي
توصيه هاي دکتر کايروپاکتيک در درمان قوز:
هر حرکتي که در آن باعث کشيدگي شانه ها به طرف عقب شود براي اين عارضه مفيد است، از جمله فرد رو به شکم مي خوابد و دستها را يا پشت کمر به همديگر قفل مي کند و يا در پهلو قرار مي دهد. سپس سر و سينه را از زمين بلند مي کند و براي چند لحظه در اين وضعيت نگه مي دارد.
فرد روي تخت رو به شکم مي خوابد، طوري که از سر و سينه از تخت آويزان باشد. حال، عمل بلند کردن سر و سينه را انجام مي دهد.
آويزان شدن از ميله بارفيکس مي تواند در بهبود انعطاف پذيري و انجام بهتر تمرينات مفيد باشد.
فرد مي تواند به پشت روي سطح گنبدي بخوابد تا ضمن بهبود تحرک مهره ها، بافتهاي کوتاه نيز کشيده شوند.
شناي کرال سينه در اصلاح تغيير شکل کيفوز بسيار موثر است.
چانه را به سمت عقب ببريد. حفظ اين وضعيت به مدت 8 ثانيه توصيه مي شود.
اين ورزش به صورت نشسته روي صندلي يا ايستاده قابل انجام است. دست ها را در امتداد شانه قرار داده و با استفاده از طناب هاي الاستيک،دست ها را به عقب حرکت دهيد
آموزش وضعيتهاي صحيح
صحيح ايستادن
بايد ياد بگيريد که در حالت ايستاده، بدن خود را در وضعيت صحيح نگه داريد تکرار اين حالت و حفظ بخشهاي مختلف بدن در راستاي طبيعي، موجب بهبود تغيير شکل بدني مي شود.
صحيح خوابيدن
فرد بايد به پهلو بخوابد و ارتفاع بالشت زير سرش را هم اندازه با ارتفاع شانه هايش انتخاب کند. بعضيها عادت دارند وقتي به پشت مي خوابند از بالشتهاي بلند و يا چند بالشت استفاده کنند که در دراز مدت، تغيير شکل بدني به صورت کيفوز به وجود مي آيد.
وضعيت صحيح کار
سعي کنيد در هنگام انجام کارهاي روزانه حتما بدن را در وضعيت صحيح خود قرار دهيد، مثلا نشستن بر روي صندلي کمر به صورت صاف و عمود قرار بگيرد، يا در کارهايي نظير جارو زدن که بايد در وضعيت نيمه خميده باشيد، کمر را به صورت تحدب خم نکنيد بلکه کمر به صورت صاف و با زاويه دادن به زانو و ران کمي به جلو متمايل شويد.
درمان کايروپراکتيک
با انجام معاينات دقيق علت اصلي قوز تشخيص داده ميشود. سپس درمان شامل تصحيح زاويه ستون فقرات وورزشهاي مناسب ،رعايت ارگونامي درست ودر صورت لزوم تجويز کرستهاي مخصوص در اختيار بيمار قرار مي گيرد. آنچه بيشتر مورد تاکيد من مي باشد پيشگيري از به وجود امدن قوز به خصوص در کودکان و نوجوانان است.خصوصا در اثر حمل کوله هاي سنگين ،امروزه تعداد کثييري از بچه ها از نارحتي هاي ستون فقرات رنج ميبرند.همچنين در افراد بالغ و سالمند مي توان با درمان کايروپراکتيک به کاهش قوس وجلوگيري از پيشرفت ان کمک کرد.بنابر اين هر چه زودتربايستي در موردپيشگيري و درمان قوز پشت اقدام شود